Giáo án Lịch sử Lớp 6 - Tiết 6, Bài 4: Các quốc gia cổ đại phương Đông

 Tiết 6: Bài 4 CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG ĐÔNG
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức
- Nêu được sự xuất hiện các quốc gia cổ đại ở phương đông (Thời điểm, địa điểm)
- Trình bày sơ lược về tổ chức và đời sống xã hội ở các quốc gia cổ đại phương Đông.
2.Tư tưởng 
Giúp HS có ý thức đầy đủ hơn về các quốc gia cổ đại Phương Đông.
3. Kĩ năng
Xác định vị trí của các quốc gia trên bản đồ.
II. ĐỒ DÙNG HỌC TẬP
- Lược đồ các quốc gia cổ đại phương đông
- Các tài liệu có liên quan.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC :
1 .Tổ chức lớp: Ổn định và kiểm tra sĩ số lớp
2. Kiểm tra bài cũ (5’)
Câu hỏi: Những điểm mới trong đời sống tinh thần của người nguyên thủy là gì ?
3. Giảng bài mới:
A. Giới thiệu bài mới (2’)
 Ngay sau khi công xã nguyên thuỷ dần dần tan rã, trong thời kỳ cổ đại con người 
đã tập hợp thành các quốc gia đã chia thành 2 khu vực Phương Đông và Phương Tây. 
Vậy các quốc gia cổ đại phương Đông bao gồm những nước nào ? Xuất hiện từ bao giờ, 
có những đặc điểm gì về kinh tế, xã hội, chính trị. Đó chính là nội dung bài học hôm 
nay: Bài 4: Các quốc gia cổ đại phương Đông.
B. Nội dung bài giảng
 a. Hoạt động 1: Các quốc gia cổ đại phương đông đã được hình thành ở đâu và 
 từ bao giờ ? (15’)
 Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi bài
- Cho HS quan sát lược đồ các 1. Các quốc gia cổ đại 
quốc gia cổ đại Phương Đông. phương đông được 
 hình thành ở đâu và từ 
 bao giờ ?
 - Hình thành trên lưu 
 vực các con sông lớn.
 - Hình thành vào cuối 
 thiên niên kỷ IV- đầu 
 thiên niên kỷ thứ III 
 TCN.
 GV giải thích khái niệm phương 
Đông, phương Tây: theo nhà sử 
học Hê-ro-dot thì Địa Trung Hải 
là trung tâm của thế giới lúc bấy 
GV: Kế hoạch dạy học Lịch sử lớp 6 + Hình dưới: người nông dân cắt lúa và 
gánh lúa về.
- GV dẫn dắt: Khi sản xuất phát 
triển, lúa gạo nhiều của cải dư thừa 
-> sẽ có tư hữu -> phân chia giàu 
nghèo -> phân chia giai cấp => 
Nhà nước ra đời.
- GV Hỏi: Những nhà nước nào - Ai Cập, Lưỡng Hà, Ấn 
được hình thành ? Độ, Trung Quốc.
- GV giải thích thêm và kết: 
+ Từ cuối thiên nhiên kỉ IV đến 
đầu thiên nhiên kỉ III TCN, những 
quốc gia cổ đại phương Đông đầu 
tiên được hình thành ở Ai Cập, 
Lưỡng Hà, Ấn Độ, Trung Quốc. 
=> là những quốc gia ra đời sớm 
nhất trong lịch sử loài người.
+ Liên hệ Việt Nam: Nhà nước 
đầu tiên của Việt Nam Nhà nước 
Văn Lang cũng có những nét 
tương đồng đối với các quốc gia 
cổ đại phương Đông: ra đời từ rất 
sớm ở những vùng trung tâm kinh 
tế cũng nằm ở khu vực các con 
sông: Sông Hồng, sông Cả, sông 
Mã. Nền kinh tế chính là làm 
nông nghiệp. Vậy xã hội cổ đại 
phương Đông gồm những giai cấp 
nào chúng ta cùng tìm hiểu ở mục.
b.Hoạt động 2: Xã hội cổ đại phương đông. (19’)
 Hoạt động của GV Hoạt động của Ghi bài
- GV hỏi: 2. Xã hội cổ đại phương đông.
+ Xã hội cổ đại phương - 3 tầng lớp: Nông dân, Có 3 tầng lớp cơ bản:
đông bao gồm mấy tầng nô lệ, quý tộc. - Quý tộc có nhiều của cải và 
lớp ? Kể tên quyền thế gồm vua, quan lại.
+ Tầng lớp nào đông đảo - Nông dân.
nhất và có vai trò to lớn - Nông dân công xã: Chiếm số 
trong sản xuất nông đông, giữ vai trò chủ yếu trong 
nghiệp ? sản xuất.
+ Hình thức canh tác của - Họ nhận ruộng đất ở - Nô lệ: Phục dịch cho nhà vua 
tầng lớp nông dân. công xã để cày cấy và và quý tộc.
 phải nộp một phần thu 
 hoạch và lao dịch không 
GV: Kế hoạch dạy học Lịch sử lớp 6 vua được gọi dưới các tên 
gọi khác nhau: - Vua có quyền cao nhất 
Trung Quốc: Thiên tử trong mọi công việc- từ 
Ai cập: Pharaon việc đặt ra luật pháp, chỉ 
Lưỡng Hà: Ensi huy quân đội, đến việc 
+ Giúp việc cho vua là xét xử những người có 
tầng lớp nào ? tội.Vua còn được coi là 
+ Nhiệm vụ của quý tộc đại diện thần thánh ở dưới 
là gì ? trần gian.
Họ tham gia vào việc - Bộ máy hành chính từ 
chính trị có quyền hành, trung ương đến địa 
thậm chí lấn quyền vua. phương gồm toàn quý tộc.
 - Họ lo việc thu thuế, xây 
 dựng cung điện, đền tháp
- GV chuẩn bị sơ đồ và chỉ huy quân đội. Sơ đồ nhà nước cổ đại phương 
trống. đông:
+ Gọi HS xung phong lên Vua
hoàn thành sơ đồ bộ máy ↓
nhà nước chuyên chế cổ Quý tộc (quan lại)
đại phương Đông. ↓
 Nông dân công xã
+ Em có nhận xét gì về - Bộ máy hành chính từ ↓
bộ máy hành chính của trung ương đến địa Nô lệ
các nước phương đông ? phương còn đơn giản và → Bộ máy hành chính còn đơn 
 do quý tộc nắm giữ. giản và do quý tộc nắm giữ
 C. Kết luận toàn bài:
 Cũng do nhu cầu sản xuất nông nghiệp và trị thuỷ các dòng sông mà ở phương 
 đông đã xuất hiện các quốc gia chuyên chế cổ đại, trong đó vua là người đứng đầu, 
 do các yếu tố về kinh tế- xã hội, chính trị đã tạo thành một xã hội riêng biệt- xã hội 
 cổ đại phương đông.
 4 Củng cố (3’)
 Câu 1: Nêu tên các quốc gia cổ đại phương Đông.
 Câu 2: Xã hội cổ đại phương Đông bao gồm những tầng lớp nào ?
 Câu 3: Ở các nước phương đông nhà vua có quyền hành gì ? 
 Câu 4: Thế nào là chế độ quân chủ chuyên chế ?
 5 Dặn dò (1’)
 - Yêu cầu học sinh học bài cũ, trả lời câu hỏi 1, 2, 3 SGK trang 13.
 - Xem trước nội dung bài 5.
GV: Kế hoạch dạy học Lịch sử lớp 6