Sáng kiến kinh nghiệm Dạy học bài Ếch ngồi đáy giếng theo định hướng giáo dục Stem

 ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN 2
 TRƯỜNG THCS NGUYỄN THỊ ĐỊNH
 SÁNG KIẾN
DẠY HÅC BÀI “ẾCH NGÇI ĐÁY GIẾNG” THEO
 ĐỊNH HƯỚNG GIÁO DỤC STEM
 Họ và t¶n : Đỗ Thị Minh Phượng
 Ngày sinh : Ngày 11 th¡ng 08 n«m 1980
 N«m học : 2019 − 2020 động th½ch thú với vi»c học tªp thay v¼ th¡i độ e ng¤i hoặc tr¡nh n² mët
lĩnh vực nào đó, tø đó s³ khuy¸n kh½ch c¡c em có định hướng tèt hơn khi
chọn chuy¶n ngành cho c¡c bªc học cao hơn và sự ch­c ch­n cho c£ sự
nghi»p v· sau.
 Nhúng học sinh học theo c¡ch ti¸p cªn gi¡o dục Stem đều có nhúng
ưu th¸ nêi bªt như: ki¸n thùc khoa học, kỹ thuªt, công ngh» và to¡n học
ch­c ch­n; kh£ n«ng s¡ng t¤o, tư duy logic; hi»u su§t học tªp và làm vi»c
vượt trëi; và có cơ hëi ph¡t triºn c¡c kỹ n«ng m·m toàn di»n hơn trong
khi không h· g¥y c£m gi¡c nặng n·, qu¡ t£i đối với học sinh.
 Ch½nh v¼ nhúng ưu điểm cõa phương ph¡p, b£n th¥n tôi thường xuy¶n
ùng dụng phương ph¡p gi¡o dục stem qua c¡c bài học để học sinh để học
sinh hùng thú và đưa v«n học g¦n với thực ti¹n cuëc sèng để c¡c em có
thº c£m nhªn trọn vẹn c¡i hay c¡i đẹp cõa ngh» thuªt. S¡ng ki¸n: D¤y học
bài “Ếch ngồi đáy giếng” theo định hướng gi¡o dục Stem trong chương
tr¼nh Ngú v«n 6, Tªp 1, nh¬m t¤o n¶n ti·n đề ti¸p cªn phương ph¡p d¤y
học mới m´ hi»n đại. . .
 2. Mục đích nghi¶n cùu
 Hi»n nay n·n kinh t¸ - x¢ hëi ngày càng ph¡t triºn và hëi nhªp đòi
hỏi n·n gi¡o dục Vi»t Nam không ngøng c£i ti¸n. Trong khi đó, nhúng
phương ph¡p d¤y học l¤c hªu đã g¥y n¶n t¼nh tr¤ng thụ động trong học
tªp cõa học sinh d¨n đến hi»u qu£ d¤y học chưa cao. Học sinh không
th½ch học v«n v¼ ½t lôi cuèn, động vi¶n, kh½ch l» để hùng thú, tự gi¡c học
tªp. V¼ vªy, để n¥ng cao ch§t lượng d¤y học Ngú v«n trong t¼nh h¼nh hi»n
nay, gi¡o vi¶n c¦n đổi mới phương ph¡p d¤y học ph¡t huy t½nh t½ch cực
s¡ng t¤o cõa học sinh.
 Thù hai là sự lồng gh²p với c¡c bài học trong thực t¸, thº hi»n t½nh
thực ti¹n và t½nh ùng dụng ki¸n thùc trong vi»c gi£i quy¸t c¡c v§n đề
thực t¸. Ð đây, không cán rào c£n cõa vi»c học ki¸n thùc lý thuy¸t với
ùng dụng. Do vªy, c¡c chương tr¼nh gi¡o dục Stem nh§t thi¸t ph£i hướng
đến c¡c ho¤t động thực hành và vªn dụng ki¸n thùc để t¤o ra s£n ph©m
hoặc gi£i quy¸t c¡c v§n đề cõa thực t¸ cuëc sèng.
 Thù ba là sự k¸t nèi tø trường học, cëng đồng đến c¡c tê chùc toàn
c¦u; đó là kỷ nguy¶n cõa th¸ giới ph¯ng, c¡ch m¤ng công nghi»p 4.0 nơi
mà tự động hóa và điều khiºn tø xa thông qua c¡c thi¸t bị điện tû di
động l¶n ngôi, thông qua đường truy·n Internet. Do vªy, qu¡ tr¼nh gi¡o
dục stem không ch¿ hướng đến v§n đề cụ thº cõa địa phương mà ph£i đặt
trong mèi li¶n h» với bèi c£nh kinh t¸ toàn c¦u và c¡c xu hướng chung
cõa th¸ giới, v½ dụ như bi¸n đổi kh½ hªu, n«ng lượng t¡i t¤o,. . .
 2 công ngh» cao Stem Vi»t Nam hay mët sè cuëc thi Robocon cõa c¡c h¢ng
như Lego và mët sè cuëc thi Robocon trong nước. Tø đó đến nay gi¡o
dục Stem đã b­t đầu có sự lan to£ với nhi·u h¼nh thùc kh¡c nhau, nhi·u
c¡ch thùc thực hi»n kh¡c nhau, nhi·u tê chùc hé trñ kh¡c nhau.
 H» thèng c¡c công ty gi¡o dục tư nh¥n Vi»t Nam đã r§t nhanh nh¤y
đưa gi¡o dục Stem, mà chõ y¸u là c¡c ho¤t động Robot vào gi£ng d¤y t¤i
c¡c trường tiºu học, trung học phê thông t¤i mët sè thành phè lớn như
Hà Nëi, Hồ Ch½ Minh, Đà N®ng b¬ng h¼nh thùc x¢ hëi ho¡. Tuy nhi¶n,
khu vực nông thôn hi»n nay chưa thº ti¸p cªn với c¡c ho¤t động li¶n quan
đến robot v¼ chi ph½ mua robot cõa nước ngoài r§t đắt đỏ, vªy n¶n t¤i
c¡c vùng nông thôn hi»n nay đã có mët sè gi£i ph¡p kh¡c được đưa ra
do Li¶n minh c¡c công ty gi¡o dục Stem t¤i Hà Nëi đưa ra như Học vi»n
S¡ng t¤o S3, Kidscode Stem, Robot Stem Vi»t Nam.
 Như vªy, gi¡o dục Stem hi»n nay t¤i Vi»t Nam h¦u h¸t là cuëc chơi cõa
c¡c công ty tư nh¥n t¤i c¡c thành phè lớn và mët sè ho¤t động phong trào
t¤i nhi·u địa phương và đã được ¡p dụng m¤nh m³ ở c¡c trường phê thông.
 Vi»c đưa phương ph¡p gi¡o dục stem vào trường phê thông có vai trá
lớn trong vi»c đổi mới phương ph¡p gi¡o dục. Cụ thº là:
 Đảm b£o gi¡o dục toàn di»n;
 N¥ng cao hùng thú học tªp;
 H¼nh thành và ph¡t triºn c¡c n«ng lực ph©m ch§t cho học sinh;
 K¸t nèi trường học với cëng đồng;
 Hướng nghi»p ph¥n luồng trong gi¡o dục.
 3. Thi¸t k¸ và tê chùc thực hi»n bài “Ếch ngồi đáy giếng”
theo định hướng gi¡o dục stem
 3.1 Mục đích y¶u c¦u
 3.1.1 Mục đích
 Trong cuëc sèng hàng ngày, méi chúng ta c¦n có nhúng đức t½nh c¦n
thi¸t như: t½nh trung thực, y¶u thi¶n nhi¶n, sèng háa hñp với thi¶n nhi¶n,
chan háa với mọi người, tôn trọng l³ ph£i, tôn trọng người kh¡c, tự chõ,
tôn trọng và học hỏi c¡c d¥n tëc kh¡c, x¥y dựng t¼nh b¤n trong s¡ng lành
m¤nh...và đặc bi»t là đức t½nh khi¶m tèn gi£n dị, không hu¶nh hoang,
ki¶u ng¤o để cuëc sèng cõa chúng ta ngày mët tèt đẹp hơn.
 Điều đó li¶n quan đến ki¸n thùc cõa r§t nhi·u c¡c môn học kh¡c nhau
trong nhà trường. Mët trong nhúng ki¸n thùc t¡c động r§t lớn đến gi¡ trị
 4 t¼m hiºu, nghi¶n cùu, thực hi»n chõ đề.
 b) Chu©n bị cõa học sinh: Xem trước nëi dung bài mới. Lªp nhóm
s¡ng t¤o c¡c s£n ph©m
 4. Giới thi»u chõ đề
 Mùc độ cõa chõ đề: Theo định hướng gi¡o dục Stem.
 Thời lượng thực hi»n chõ đề: 1 tu¦n
 Không gian thực hi»n: Ngoài lớp học và trong lớp học
 Lùa tuêi học sinh Lớp 6: (12 tuêi)
 Mùc độ ti¸p thu TB - Kh¡.
 - N­m được nëi dung ý nghĩa và ngh»
 thuªt truy»n ngụ ngôn “Ếch ngồi đáy
 giếng”
 V§n đề c¦n tªp trung - Gi¡o dục đạo đức lèi sèng trong s¡ng
 lành m¤nh, trong s¡ng.
 - Gi¡o dục b£o v» môi trường sèng cõa
 c¡c loài vªt và con người.
 - Gi¡o dục nhúng kĩ n«ng sèng c¦n thi¸t.
 - Nhúng gi¡ trị đạo đức đang ngày càng
 đi xuèng.
 Bèi c£nh thực t¸ - Nhúng gi¡ trị tinh th¦n phai nh¤t như
 ¥m nh¤c, nhúng trá chơi d¥n gian.
 - Nhúng kĩ n«ng sèng c¦n được bê sung.
 - Môi trường sèng đang bị đe dọa.
 + Sinh học.
 + Gi¡o dục công d¥n.
 Li¶n k¸t với c¡c môn học + Lịch sû.
 + Địa lý.
 + Âm nh¤c.
 6 5. Ti¸n tr¼nh chu©n bị: (1 tu¦n )
TT Ho¤t động cõa Gi¡o vi¶n Ho¤t động cõa Học sinh Phương ¡n
 -Ph¥n nhóm và cho tài -T¤o nhóm và xem tài -Th£o luªn
 li»u có s®n cho học sinh li»u theo sự hướng d¨n trước lớp.
 nghi¶n cùu cõa gi¡o vi¶n.
 1 -Thèng nh§t v· c¡ch - Đóng góp ý ki¸n và ghi
 thùc th£o luªn nhóm chú.
 khi thực hi»n ho¤t động
 stem
 -Ch¿nh sûa ph¦n thông -Ti¸p thu ý ki¸n và -Học sinh gûi
 tin học sinh thu thªp ch¿nh sûa l¤i sai sót. thông tin qua
 được. mail.
 2 -Gi¡o vi¶n
 ch¿nh sûa và
 hồi ¥m l¤i qua
 mail.
 -Giới thi»u c¡c ki¸n thùc -L­ng nghe, ghi chú và -Th£o luªn
 v· công nghệ,kĩ thuªt, làm theo hướng d¨n. trước lớp.
 to¡n, khoa học để làm
 s£n ph©m
 3 -Thông tin hướng d¨n - Học sinh làm
 cài đặt và sû dụng tøng theo hướng
 ph¦n m·m. d¨n t¤i nhà.
 N¸u có v§n đề,
 li¶n l¤c với gi¡o
 vi¶n để hỏi xin
 sự giúp đỡ.
 4 -Ti¸n hành ti¸t d¤y thû -Thực hi»n c¡c ho¤t -Thực hi»n ti¸t
 để nhªn ph£n hồi động trong ti¸t d¤y cõa d¤y t¤i lớp
 gi¡o vi¶n.
 8 Ho¤t động cõa Gi¡o vi¶n Ho¤t động cõa Học sinh Nëi dung
-KTDHTC: Động n¢o,
hoàn t§t mët nhi»m vụ.
-Gi¡o vi¶n dùng m¡y
chi¸u nëi dung c¥u
chuy»n.
-Gi¡o vi¶n hướng d¨n
học sinh đọc:
-Giọng kº chuy»n b¼nh 2. Chú th½ch:
tĩnh xen chút hài hước
k½n đáo, nh§n m¤nh vào
c¡c động tø, t½nh tø “oai,
ngh¶nh ngang, nh¥ng
nh¡o, gi¨m bẹp”.
 a. Kh¡i ni»m:
 Truy»n ngụ ngôn.
-Gi¡o vi¶n đọc m¨u - H¼nh thùc:
(Dùng m¡y chi¸u làm Truy»n kº b¬ng v«n
b£ng phụ.) xuôi hoặc v«n v¦n.
Tr¼nh bày hiºu bi¸t cõa -Đối tượng:
em v· truy»n ngụ ngôn?
 Mượn truy»n đồ
 vªt, loài vªt hoặc
 ch½nh con người để
 nói bóng nói gió,
 k½n đáo chuy»n con
 người.
 -Mục đích:
Gi¡o vi¶n: T½ch hñp Học sinh đọc c¡c tø khuy¶n nhõ, r«n
ph¥n môn Ti¸ng Vi»t trong chú th½ch (tr/100- d¤y người ta bài
Ti¸t 10, bài 3 “Nghĩa cõa 101). học nào đó trong
từ” cuëc sèng.
 10 Ho¤t động cõa Gi¡o vi¶n Ho¤t động cõa Học sinh Nëi dung
Gi¡o vi¶n -Ph¦n 1:
Dùng m¡y chi¸u làm Tø đầu đến “oai
b£ng phụ như mët vị chúa
 tể”: Ếch khi ở trong
 gi¸ng.
Gi¡o vi¶n - Ph¦n 2:
T½ch hñp Tªp làm v«n Cán l¤i: Ếch khi ra
Ti¸t 11-12, bài 3: “Sự ngoài gi¸ng.
vi»c và nh¥n vªt trong
v«n tự sự”.
 3. Nëi dung:
Gi¡o vi¶n Th£o luªn nhóm nhỏ : a. Khi ¸ch ở trong
 gi¸ng:
Chúng ta vøa t¼m hiºu Ếch có nhªn th§y được -Có mët con ¸ch
v· kh¡i ni»m truy»n hoàn c£nh sèng cõa sèng l¥u ngày trong
ngụ ngôn, đối tượng cõa m¼nh không ? mët gi¸ng nọ.
truy»n là: mượn chuy»n
v· loài vªt, đồ vªt hoặc
v· ch½nh con người...
Trong truy»n ngụ ngôn
này, t¡c gi£ d¥n gian
đã x¥y dựng nh¥n vªt
là người hay loài vªt,
đồ vªt? Đó là nh¥n vªt
nào?
Gi¡o vi¶n k¸t luªn Học sinh tr£ lời +Không gian: nhỏ
 b², chªt hẹp, l¥u
 ngày không thay
 đổi
Ếch không nhªn th§y -Cùng nhúng con
rã được hoàn c£nh sèng vªt nhỏ b² kh¡c
cõa m¼nh như nh¡i, cua, èc...
-Ếch đã ngë nhªn, £o Kº v· cuëc sèng cõa ¸ch -Hàng ngày, ¸ch c§t
tưởng v· điều gi ? trong gi¸ng gñi cho ta ti¸ng k¶u ồm ëp
 li¶n tưởng tới mët môi làm vang động c£
 trường sèng h¤n hẹp. gi¸ng.
 12 Ho¤t động cõa Gi¡o vi¶n Ho¤t động cõa Học sinh Nëi dung
 b. Khi ¸ch ra khỏi
 gi¸ng:
-Trong đoạn b¤n vøa kº Học sinh th£o luªn -T¼nh huèng: Trời
em th§y ¸ch đã gặp t¼nh nhóm nhỏ: mưa to, nước trong
huèng g¼? gi¸ng d·nh l¶n,
 tràn bờ, đưa ¸ch ra
 ngoài.
-C¡ch ra ngoài gi¸ng đó Học sinh tr£ lời -Không gian: rëng
là ý muèn kh¡ch quan lớn
hay chõ quan cõa ¸ch?
(Ý muèn kh¡ch quan v¼
¸ch không muèn ra khỏi
gi¸ng.)
-Không gian ngoài gi¸ng Học sinh th£o luªn. Cû ch¿: ¸ch ta có
có g¼ kh¡c với không thº đi l¤i kh­p nơi,
gian trong gi¸ng? Ếch có nh¥ng nh¡o đưa
thº làm gi? cặp m­t nh¼n l¶n
 b¦u trời, ch£ th±m
 để ý g¼ đến xung
 quanh.
 Gi¡o vi¶n k¸t luªn (Ếch
 không thº th½ch nghi với
 hoàn c£nh sèng mới)
-Ếch có th½ch nghi được +Ếch không tự
với sự thay đổi đó m¼nh có ý thùc
không? ra khỏi gi¸ng n¶n
 không nhªn ra b¦u
 trời, mặt đất rëng
 lớn.
-Nhúng cû ch¿ nào cõa +Ki¶u ng¤o và chõ
¸ch chùng tỏ điều đó? quan.
-Theo em, v¼ sao ¸ch l¤i -K¸t cục: Ếch bị
bị gi¨m bẹp? con tr¥u gi¨m bẹp
Gi¡o vi¶n mời gi¡o vi¶n
dự giờ tham gia đặt c¥u
hỏi t½ch hñp.
 14