Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nhằm nâng cao thành tích chạy môn Thể dục bậc THCS

 Một số biện pháp nhằm nâng cao thành tích chạy môn Thể dục bậc THCS
 I/PHẦN MỞ ĐẦU
 1. Lý do chọn đề tài
 Ngày nay, trong sự nghiệp đổi mới đất nước đòi hỏi “phát triển khoa học và 
công nghệ, nâng cao năng lực nội sinh coi đó là nhân tố quan trọng để thúc đẩy 
sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá, tất nhiên, để phát triển khoa học, nâng 
cao năng lực nội sinh, thì yếu tố con người trở thành cốt lõi, có tính quyết định. 
Khi đó, phát triển sự nghiệp giáo dục toàn diện nói chung và giáo dục thể chất 
nói riêng có vị trí quan trọng và ý nghĩa xã hội to lớn. Bởi vậy, không ít quốc 
gia đã nhận thức rõ sức khoẻ con người là tài sản quốc gia đặc biệt, nhà nước 
có trách nhiệm quản lý tài sản này là phát triển vốn dự trữ tiềm ẩn trong mỗi 
con người, ở nước ta có Nghị quyết về giáo dục của Trung ương được thực hiện 
trong kế hoạch phát triển thể chất trong trường học các cấp. Công tác giáo dục 
thể chất ở trường học góp phần vào việc thực hiện mục tiêu xây dựng con 
người, phát triển cao về trí tuệ, cường tráng về thể chất, phong phú về tinh thần, 
trong sáng về đạo đức.
 Khoa học cũng như thực tiễn cho thấy, chăm sóc và nâng cao sức khỏe của 
con người bằng “phương tiện” là bài tập thể chất, là biện pháp chủ động nhất, 
tích cực nhất, mà lại phù hợp với quy luật hoạt động tâm, sinh lý của cơ thể và 
lứa tuổi, mang tính phòng ngừa bệnh tật, nâng cao sức khỏe, làm đẹp hình thái, 
phát triển toàn diện các tố chất vận động một cách ưu thế nhất.
 Thông qua rèn luyện thân thể bằng hệ thống các môn thể dục thể thao. Với 
GVTH: Nguyễn Tinh Tú 1 Một số biện pháp nhằm nâng cao thành tích chạy môn Thể dục bậc THCS
tác dụng tăng cường sức khoẻ cho người tập mà còn là cơ sở để phát triển các 
tố chất thể lực như: Sức nhanh, sức mạnh, sức bền, mềm dẻo và khéo léo Để 
phát triển được thành tích thể thao nói chung và điền kinh nói riêng thì ta phải 
có phương pháp huấn luyện đối với từng nội dung cụ thể.
 Chạy cựly ngắn là một trong những nội dung chính của một môn thể 
thao trong trường trung học, bao gồm các cự ly từ 60m đến 400m. Trong đó 
chạy 100m, 200m, 400m là các nội dung thi chính thức trong các Đại hội 
Olympic và các cuộc thi đấu lớn. Thành tích đạt được trong chạy cự ly ngắn 
phụ thuộc rất nhiều vào các yếu tố thể lực như: Sức mạnh, tốc độ, sức bền  
Để các em học sinh trong trường THCS rèn luyện và phát huy được các yếu tố 
thể lực trên, chúng ta phải có phương pháp huấn luyện như thế nào cho hợp lý.
 Trước tình hình trên tôi đã tìm hiểu và đưa ra ý tưởng xây dựng đề tài: 
“Một số biện pháp nhằm nâng cao thành tích chạy môn Thể dục bậc THCS”.
 2. Mục đích nghiên cứu
 Trên cơ sở nghiên cứu những yếu tố đặc trưng quyết định thành tích 
trong chạy 100m, 200m, 400m đề tài nghiên cứu nhằm xác định mức độ tối 
thiểu của các cự ly chạy.
 Giúp học sinh thấy được khối lượng vận động cóphù hợp hay không để 
có những biện pháp khắc phục hợp lý nhằm đạt thành tích cao nhất.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu:
 Đối với đề tài: “Một số biện pháp nhằm nâng cao thành tích chạy môn Thể 
GVTH: Nguyễn Tinh Tú 3 Một số biện pháp nhằm nâng cao thành tích chạy môn Thể dục bậc THCS
phải có những phẩm chất về năng lực như: thế giới quan khoa học, trình độ 
chuyên môn ngiệp vụ vững vàng, tư duy mới, luôn tìm tòi nghiên cứu để đưa ra 
các phương pháp dạy phù hợp của bộ môn. Đồng thời người giáo viên thể dục 
phải có phẩm chất đạo đức tốt, tâm lý tốt, tình cảm cao đẹp, ý chí, nghị lực, 
quyết tâm.
 Theo thời gian công tác, kinh nghiệm giảng dạy và giáo dục càng được 
nâng cao. Tuy nhiên, người giáo viên vẫn không ngừng học hỏi và nâng cao 
trình độ chuyên môn nghiệp vụ, đặc biệt là trình độ lý luận về phương pháp 
khoa học và lý luận chính trị để phục vụ công tác giảng dạy ngày càng tốt hơn.
 6. Phương pháp nghiên cứu:
 Đề tài “Một số biện pháp nhằm nâng cao thành tích chạy môn Thể dục bậc 
THCS”được sử dụng các phương pháp sau:
 1/ Phương pháp thu nhận phân tích và tổng hợp tư liệu thông tin qua đọc 
sách và tài liệu tham khảo có liên quan đến đề tài.
 2/ Tham khảo các ý kiến của giáo viên dạy thể dục tại trường.
 3/ Phương pháp thống kê.
 4/ Phương pháp thực nghiệm: Thử áp dụng vào việc giảng dạy ở trường 
bằng cách: Tiến hành dạy một lớp có sử dụng một số trò chơi để so sánh với kết 
quả một lớp học bình thường.
 5/ Phương pháp toán học thống kê.
GVTH: Nguyễn Tinh Tú 5 Một số biện pháp nhằm nâng cao thành tích chạy môn Thể dục bậc THCS
 Tần số hô hấp thấp hơn:19-20 lần trong một phút. Dung tích sống tăng lên.
 Chiều cao của trẻ em ở lứa tuổi này phát triển rất mạnh. Xương phát triển 
theo chiều dày và tiếp tục quá trình cốt hoá. Khung chậu, lồng ngực và cột sống 
tiếp tục hình thành. Cần phát triển đồng đều tất cả các cơ. Khối lượng cơ ở các 
chi trên, lưng, đai vai, chân phải phát triển mạnh.
 Ở lứa tuổi học cấp hai hệ thống cơ đang phát triển, sức mạnh của các cơ 
tăng, khả năng hoạt động của các chức năng thực vật cao hơn và ức chế có điều 
kiện cũng phát triển tương đối mạnh.
 Xuất phát từ mục tiêu, nhiệm vụ của chương trình đổi mới phương pháp 
dạy học. Với đặc trưng của môn Giáo dục thể chất là nhằm hoàn thiện vànâng 
cao sức khoẻ, đào tạo, rèn luyện tác phong người mới XHCN, góp phần xây 
dựng nhân cách con người, đáp ứng sự phát triển của đất nước.
 Thông qua các tiết học thể dục cũng như tập luyện ngoại khoá, giúp học 
sinh rèn luyện các tố chất thể lực như: sức nhanh, sức mạnh, sức bền, sự khéo 
léo đểđảm bảo sức khoẻ và nâng cao thành tích khắc phục mọi khiếm khuyết về 
các tư thế cơ bản. Trên tinh thần đó, giúp người tập phát triển toàn diện, góp 
phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
 - Rèn luyện ý thức tự giác, kỷ luật, đạođức, ý trí cho các em;
 - Thông qua các cuộc thi Thể dục thể thao các cấp hình thành các kỹ năng, 
 kỹ xảo vận động;
 - Phát triển hài hoà hình thái chức năng, cơ thể.
GVTH: Nguyễn Tinh Tú 7 Một số biện pháp nhằm nâng cao thành tích chạy môn Thể dục bậc THCS
 3. Nội dung tập luyện
 3.1 Giai đoạn huấn luyện ban đầu
 Nhiệm vụ chủ yếu của giai đoạn này là phát triển thể lực toàn diện cho các 
em học sinh, dạy cho các em những bài tập khác nhau, gây cho các em sự ham 
thích về môn chạy ngắn. Trong giai đoạn huấn luyện ban đầu có các bài tập 
nhằm phát triển tổng hợp các tố chất thể lực của học sinh. Tần số động tác là 
một trong những chỉ số chủ yếu của tốc độ, vì vậy trong các buổi tập cần ưu 
tiên phát triển sức nhanh, sức bền. 
 Cụ thể là các bài tập:
 Bài tập Chỉ tiêu (giây)
 Nam Nữ
 - Chạy 30m xuất phát cao 5'0 – 4,5 5,5 – 5,0
 - Chạy 30m tốc độ cao 4,5 – 4,0 5,0 – 4,5
 - Chạy 60m xuất phát cao 9,0 – 8,6 9,5 – 9,0
 - Chạy 100m 12,7 – 12,3 13,5 – 13,0
 3.2 Giai đoạn chuyên môn hoá ban đầu
 Nhiệm vụ chủ yếu của giai đoạn này là huấn luyện thể lực toàn diện, nâng 
cao mức độ chịu đựng chung của cơ thể, tạo được vốn kỹ năng vận động, tăng 
tri thức để hình thành những nền tảng ban đầu của tài năng thể thao. Đặc điểm 
của giai đoạn này là sử dụng các phương tiện huấn luyện.
GVTH: Nguyễn Tinh Tú 9 Một số biện pháp nhằm nâng cao thành tích chạy môn Thể dục bậc THCS
 - Bài tập phát triển cơ lưng cơ bụng:
 + Tập cơ bụng: Nam 30 lần, nữ 20 lần
 + Tập cơ lưng: Nam 30 lần, nữ 20 lần
 4. Kết quả:
 Khi giảng dạy thực nghiệm phương pháp huấn luyện chạy cự ly ngắn cho 
học sinh trong các lớp được huấn luyện các bài tập thể lực để khai thác hết khả 
năng của học sinh thìthấy kết quả thu được ở lớp khi dạy có sử dụng các bài tập 
rèn luyện thể lực như sau: học sinh nắm kiến thức một cách nhanh chóng, hiểu 
bài ngay tại lớp, thực hiện các kỹ thuật động tác đúng có kết quả cao, khắc sâu 
được kiến thức đối với học sinh. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm - Trong 
khi triển khai thực hiện đề tài này, bản thân nhận thấy học sinh tham gia học bộ 
môn Thể dục rất hào hứng, chủ động và sáng tạo trong quá trình học tập ở lớp 
và tự tập luyện hằng ngày ở nhà, mỗi tiết lên lớp lại được các em hỏi về những 
bài tập mới, mỗi tiết chạy ngắn trong giờ thể dục chính khoá là thêm một lần tôi 
thấy được sự tiến bộ của các em về thành tích cũng như kỹ thuật của từng bước 
chạy. Các em học sinh của nhà trường qua luyện tập kỹ thuật và thành tích đã 
được nâng cao. Điều đáng nói là những em chạy ngắn thành tích tốt đã tạo tiền 
đề cho học phân môn nhảy xa thành tích tốt. 
GVTH: Nguyễn Tinh Tú 
 11 Một số biện pháp nhằm nâng cao thành tích chạy môn Thể dục bậc THCS
 + Nhóm 2: đạt 90%; chưa đạt 10%
 - Nhóm 1: không tiến hành tập các bài tập thực nghiệm, trong quá trình thực 
hiện thì qua 02 lần kiểm tra. Thành tích đạt theo tiêu chí đưa ra rất thấp (tuy rằng 
thành tích chung chỉ ở mức độ trung bình). Thành tích có tăng lên nhưng không 
cao (10%).
 - Nhóm thực hiện các bài tập thực nghiệm, kết quả kiểm tra tỷ lệ học sinh 
có thành tích đạt rất cao, thành tích tăng lên rõ rệt, rất ít học sinh không đạt.
 Như vậy, sau thời gian thực nghiệm trên 02 nhóm ngoài việc thực hiện 
các bài tập chuyên môn còn tập luyện các bài tập bổ trợ sau mỗi buổi tập. 
Nhóm 1 qua kiểm tra thành tích lần 2 tỷ lệ học sinh có thành tích đạt cao hơn so 
với kiểm tra lần 1 thành tích đạt theo tiêu chí chung tăng nhưng không cao; 
nhóm 2 so với kiểm tra lần 1 thì qua kiểm tra lần 2 số học sinh đạt thành tích 
theo tiêu chí chung rất cao. Điều đó chứng tỏ, các bài tập bổ trợ có tác dụng rất 
nhiều trong quá trình giảng dạy - huấn luyện góp phần nâng cao thành tích cho 
các môn thể thao nói chung chạy 400m nói riêng.
 Vừa qua, Trường có tham gia Giải vô địch học sinh quận năm 2019 có 
20 học sinh tham gia giải điền kinh kết quả đạt được 05 huy chương vàng và 03 
huy chương bạc. Ngoài ra, Trường đã tham gia giải năng khiếu Thành phố kết 
quả đạt được 03 huy chương vàng.
GVTH: Nguyễn Tinh Tú 
 13 Một số biện pháp nhằm nâng cao thành tích chạy môn Thể dục bậc THCS
 2.Đề xuất:
 Từ kết quả nghiên cứu trên, tôi có thể rút ra kiến nghị như sau: Bất kì nội 
dung nào của môn Thể dục, giáo viên cần phải gắn tiết dạy; huấn luyện với thực 
tế cuộc sống. Đặc biệt, là tư tưởng nhận thức của học sinh, mỗi giờ học của môn 
học giáo viên phải mang lại cho học sinh những hiểu biết mới, kích thích học sinh 
tự học, tự suy nghĩ, từ đó kết quả học tập mới đạt hiệu quả cao. Vì vậy, trong quá 
trình giảng dạy giáo viên cần đưa ra một số bài tập phù hợp từng nội dung học 
nhằm nâng cao thể lực, thành tích cho học sinh. 
 - Trên đây là kinh nghiệm chủ quan của bản thân tôi. Tuy có cố gắng nhưng 
ít nhiều đề tài còn hạn chế. Rất mong sự đóng góp ý kiến của quý thầy- cô, Hội 
đồng khoa học để trong quá trình giảng dạy đạt kết quả tốt hơn và tự tìm ra những 
sáng kiến hay hơn, góp phần vào giáo dục, phát triển thể lực và hình thành kỹ 
năng; kỹ xảo vận động cho học sinh./.
 Ngày 30 tháng 01 năm 2020
 Người viết
 Nguyễn Tinh Tú
GVTH: Nguyễn Tinh Tú 
 15