Sáng kiến kinh nghiệm Tổ chức hoạt động theo cặp, nhóm trong giảng dạy Tiếng Anh

 PHÒNG GIÁO DUC VÀ ĐÀO TẠO QUẬN 2
 TRƯỜ NG THCS NGUYỄNTHỊ ĐỊNH
 Tổ: Anh văn – Thể dục
 ..o0o..
 SÁNG KIẾN
 TÊN ĐỀ TÀI:
TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG 
 THEO CẶP, NHÓM 
 TRONG GIẢNG DẠY 
 TIẾNG ANH
 Giáo viên : TRẦN THỊ NGỌC THUẬN
 NĂM HỌC 2018 – 2019 TÓM TẮT
 Trong những năm gần đây, song song với sự phát triển không ngừng của ngành khoa 
học kỹ thuật, công nghệ thông tin, công nghiệp du lịch, ... việc học ngoại ngữ đã trở thành 
một nhu cầu thiết yếu với tất cả cộng đồng. Một trong những yếu tố cơ bản tác động trực 
tiếp đến kết quả học tập của học sinh là phương pháp dạy học. Vậy việc đổi mới , cải tiến 
phương pháp dạy học là một công việc cô cùng quan trọng đối với mỗi giáo viên, phương 
pháp dạy học tích cực là lấy học sinh làm trung tâm, học sinh phải chủ động tham gia 
vào các hoạt động học tập từ khâu lĩnh hội kiến thức đến khâu thực hành các kỹ năng giao 
tiếp còn giáo viên chỉ là người hướng dẫn , chỉ đạo và là trọng tài cho các hoạt động học 
tập của học sinh. Như chúng ta biết mục đích cuối cùng của học ngoại ngữ là để giao tiếp 
dướicác dạng hình thức nghe –nói -đọc –viết tức là để có thể giao tiếp được bằng ngoại 
ngữ mình học. Vận dụng phương pháp đa dạng phù hợp với mỗi hoạt động sẽ giúp cho học 
sinh tự tin hơn, chủ động hơn trong việc lĩnh hội kiến thức .Tổ chức cho học sinh hoạt động 
theo cặp, nhóm là rèn cho học sinh kỹ năng vận dụng kiến thức để giao tiếp , biết chủ 
động để trình bày những mục đích giao tiếp của mình theo cặp hoặc nhóm thông qua 
giao tiếp nói hoặc viết . Vì vậy việc rèn cho học sinh có thói quen, kỹ năng và nhu cầu 
giao tiếp trong học tập cũng như trong cuộc sống của giáo viên đối với học sinh là rất cần 
thiết .
 Nhìn chung với tinh thần và yêu cầu đòi hỏi của việc đổi mới phương pháp dạy 
học qua quá trình đổi mới thay sách giáo khoa những năm gần đây, phần lớn giáo viên đã 
tìm tòi học hỏi và vận dụng phong phú các phương pháp vào quá trình truyền thụ kiến thức 
cho học sinh.Song còn ảnh hưởng của phương pháp cũ một phần , mặt khác là chưa quen 
và đang trên đà đổi mới dần nên còn không ít những giáo viên chưa thành công trong việc 
thể hiện vai trò tổ chức, hướng dẫn của mình, chưa phát huy được vai trò chủ động sáng 
tạo, tích cực hoạt động của học sinh. Nhất là trong việc tổ chức cho học sinh hoạt động 
theo cặp, nhóm. Để truyền thụ kiến thức cho học sinh có hiệu quả , gây được hứng thú học 
tập của học sinh, học sinh dễ hiểu, dễ tiếp thu kiến thức và vận dụng tốt kiến thức , tất cả 
đều phụ thuộc vào phương pháp dạy của người thầy. Qua thực tế với những vấn đềtrên, để 
hoạt động theo cặp, nhóm của học sinh có hiệu quả trong việc dạy học ngoại ngữ nói chung 
và dạy học Tiếng Anh nói riêng cần phải tuân thủ những nguyên tắc gì và yêu cầu 
giáo viên , học sinh phải làm gì . Ở chuyên đề này tôi mạnh dạn đưa ra suy nghĩ của 
mình về “ Tổ chức hoạt động theo cặp, nhóm trong giảng dạy Tiếng Anh”.
 2 được trong mọi điều kiện, hoàn cảnh và trình độ học sinh, nhằm đem lại kết quả cao nhất 
cho mọi tiết dạy trên lớp của chúng ta mà tất cả mọi giáo viên đều có thể thực hiện được 
một cách dễ dàng. Chính vì thế mà tôi chọn chuyên đề “ Tổ chức hoạt động theo cặp, nhóm 
trong giảng dạy tiếng Anh” để làm sáng kiến kinh nghiệm cho mình. 
 4 thiết lập những quy định khi làm việc ở nhóm, cặp thì tiếng ồn trao đổi bằng ngoại ngữ là 
tiếng ồn tích cực, là biểu hiện của việc học hành.
 Để hoạt động theo cặp, nhóm của học sinh có hiệu quả trong công việc dạy- học 
ngoại ngữ nói chung và dạy học Tiếng Anh nói riêng cần phải hiểu thế nào là hoạt động 
theo nhóm, cặp; cần phải tuân thủ theo những nguyên tắc gì và yêu cầu giáo viên, học sinh 
phải làm gì? Ở chuyên đề này tôi mạnh dạn thu thập để đưa ra cách tổ chức làm việc theo 
cặp nhóm sao cho có hiệu quả.
* Thuận Lợi:
 - Được sự quan tâm của Ban lãnh đạo nhà trường, tổ bộ môn, và các bậc cha mẹ học 
 sinh.
 - Nhà trường tương đối có đủ các trang thiết bị phục vụ cho môn học: sách giáo khoa, 
 băng đĩa, màn hình và đèn chiếu.
 - Giáo viên có trình độ chuyên môn, chịu học hỏi, có sáng tạo và nhiệt tình trong công 
 tác. 
 - Sử dụng vận hành các trang thiết bị dạy học hiện đại phục vụ tốt cho quá trình dạy: 
 máy tính, đèn chiếu, tranh ảnh  
* Khó khăn:
 - Về phía học sinh, bên cạnh một số em học hành nghiêm túc, có không ít học sinh chỉ 
học qua loa, không chú tâm trong giờ học, ngại nói bằng tiếng Anh, thụ động trong hoạt 
động theo cặp, nhóm.
- Học sinh không học từ vựng nên không có đủ vốn từ để gaio tiếp bằng tiếng Anh khi hoạt 
động cặp, nhóm.
III. PHẠM VI NGHIÊN CỨU:
 Áp dụng “ Sáng kiến tổ chức cho học sinh hoạt động theo cặp, nhóm trong việc dạy 
học Tiếng Anh” là sáng kiến nghiên cứu trong phạm vi đưa ra các tình huống và một số bài 
tập phù hợp với hoạt động theo cặp, hoặc theo nhóm. Đồng thời là một số cách tổ chức cặp, 
nhóm và hướng điều khiển các hoạt động theo cặp, theo nhóm.
 Với phạm vi nghiên cứu này có thể được ứng dụng trong việc phát triển tất cả các kỹ 
năng nghe, nói, đọc, viết mà chủ yếu là các hoạt động giao tiếp.
IV. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
 Với việc nghiên cứu thành công đề tài, sáng kiến sẽ giúp giáo viên có được những 
kinh nghiệm sau:
 6 của các em. Quá trình này được diễn ra theo quan hệ hai chiều. Xét về lý luận dạy học thì 
đây là mối quan hệ biện chứng. Ngoài ra khi trao đổi cặp, nhóm học sinh được rèn luyện 
thêm về kỹ năng và thói quen suy nghĩ, diễn đạt và trình bày một vấn đề trước một tập thể. 
Thông qua hoạt động này, các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết của học sinh ngày càng được 
nâng cao.
1.2. Giới thiệu cách thức luyện tập theo cặp
 Khi sử dụng loại hình bài tập này lần đầu tiên thì nên giải thích cho học sinh những 
ưu điểm và lí do sử dụng nó. Việc giải thích có thể thực hiện bằng tiếng mẹ đẻ của học 
sinh. Thêm vào đó, cần thống nhất với học sinh những nguyên tắc sau:
 1. Làm bài tập luyện theo cặp không phải là thời gian để tán gẫu.
 2. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ của bài tập, học sinh có thể đổi vai và làm bài tập đó 
 một lần nữa.
 3. Nếu hết giờ và học sinh vẫn chưa làm xong thì cũng không có gì đáng lo ngại, vì 
 quan trọng hơn cả là họ được thực hành luyện tập, chứ không nhất thiết là kết quả 
 cụ thể của một nhiệm vụ nào đó.
 5. Sau khi hết thời gian làm bài, nhất thiết giáo viên phải kiểm tra đánh giá kết quả 
 những công việc học sinh vừa thực hiện theo cặp.
 6. Tất cả mọi học sinh đều phải tham gia vào hoạt động này trong một cặp nào đó. Khi 
 bị lẻ, học sinh đó có thể tham gia với cặp ngồi gần chỗ mình nhất. Nếu yêu cầu bài 
 tập là trao đổi giữa hai người thì người thứ 3 ngồi theo dõi, sau đó tham gia trao đổi 
 ở vòng luyện tập thứ hai với một trong hai người kia.
 7. Họ có thể yêu cầu giáo viên giúp đỡ nếu cần. Trong khi học sinh thực hành hỏi- đáp, 
 giáo viên phải bao quát và theo dõi lớp để nhận xét từng cặp, lắng nghe và sửa lỗi 
 cho các em, lưu ý những cặp có học sinh yếu kém
1.3. Các bước tiến hành luyện tập theo cặp.
Bước 1: Chuẩn bị
 Cần chuần bị hết sức cẩn thận thông qua việc giới thiệu và thực hành bài học, làm 
sao cho tất cả mọi người đều tự tin khi sử dụng ngoại ngữ. Sau bước giới thiệu và thực 
hành bài học nên lưu tất cả các thông tin lại trên bảng.
Bước 2: Giáo viên làm mẫu với một học sinh
 Giáo viên cùng với một học sinh khá trong lớp đóng vai trò làm mẫu bài tập để cho 
tất cả học sinh hiểu được yêu cầu và biết cách thực hiện.
 8 mình hoặc những điều có thực liên quan đến cuộc sống của chính học sinh. Các từ gợi ý ở 
trên bảng vẫn là lí tưởng cho bài luyện tập này. 
2.4. Kiểm tra không chính thức
 Việc kiểm tra thường xuyên cũng có tác dụng như giảng dạy. Khi cho phép học sinh 
cùng cộng tác để làm một bài kiểm tra, giáo viên có thể khuyến khích được việc học tập 
của các em vì những học sinh yếu sẽ được những học sinh khá hơn giúp đỡ. Thỉnh thoảng 
nên có một bài kiểm tra ngắn cuối giờ và sau đó cho điểm luôn. Bài kiểm tra đó không cần 
phải bao gồm toàn bộ những kiến thức học sinh vừa học trong bài mà có thể tập trung vào 
bất cứ khía cạnh nào của việc sử dụng ngôn ngữ. Yêu cầu của bài làm cần hết sức rõ ràng, 
viết câu mẫu lên bảng và khống chế thời gian để luyện cho học sinh khả năng phản ứng 
nhanh nhẹn, linh hoạt trong việc sử dụng ngôn ngữ. Bài làm xong có thể được kiểm tra 
miệng hoặc các cặp đối chéo kiểm tra và chấm bài cho nhau.
2.5. Mô tả tranh
 Tranh ảnh có thể dùng như các yếu tố kích thích cho rất nhiều loại hình bài tập luyện 
theo cặp. Thí dụ, nhìn vào một bức tranh đi kèm với một bài đọc, một học sinh trong cặp 
tìm ra chỗ đúng sai trong tranh còn học sinh nêu lên ý kiến tán thành hay phản đối ( so sánh 
tranh với bài đọc ). Hoặc hai học sinh có hai tranh toàn cảnh giống nhau nhưng các chi tiết 
trong tranh thì khác nhau ( như vị trí đồ vật trong tranh, màu sắc, loại quần áo, hình dáng 
bề ngoài của người, ). Một học sinh tả các chi tiết trong tranh của mình còn người kia 
tìm ra những điểm khác biệt trong bức tranh thứ hai.
2.6. Tìm đầu đề cho bài đọc
 Trước khi cả lớp học một bài đọc, yêu cầu từng cặp học sinh đọc, yêu cầu từng cặp 
học sinh đọc lướt sau đó đặt cho bài đọc một câu đề. Tùy vào độ dài của bài mà ấn định 
thời gian, nhưng cần chú ý thời gian dành cho hoạt động này không được quá nhiều vì về 
thực chất đây là loại hình bài tập luyện kĩ năng đọc lướt lấy ý chính. Hơn thế nữa, hoạt 
động này rất tuyệt vời vì nó cho học sinh một cơ hội đọc có mục đích thực tế, đọc để lấy 
thông tin thực sự. Kết quả đọc có thể được kiểm tra miệng với từng học sinh hoặc cả lớp.
2.7. Hỏi và trả lời
 Cuối các bài đọc thường có các câu hỏi. Học sinh có thể thảo luận tìm câu trả lời cho 
các câu hỏi này theo cặp. Đầu tiên học sinh làm miệng, sau đó giáo viên gọi một vài học 
sinh bất kì để kiểm tra. Hoặc làm cho hoạt động này phong phú bằng cách cho học sinh 
 10 lặp đi lặp lại trong học sinh để điều chỉnh lại bài dạy của mình sau này. Nếu nhận thấy đa 
số học sinh gặp khó khăn trong việc thực hiện nhiệm vụ của bài tập, nên dừng tất cả các 
nhóm lại, giải thích thêm yêu cầu của bài tập, về cấu trúc hay vấn đề ngữ pháp, hoặc cho cả 
lớp luyện lại vấn đề đó rồi mới lại tiếp tục làm việc theo nhóm.
3.2. Các loại hình luyện tập theo nhóm
 Các hoạt động theo nhóm có xu hướng tự do hơn và cũng mang tính giao tiếp tương 
hỗ nhiều hơn là các hoạt động theo cặp. Có nhiều hoạt động rất dễ thực hiện, ngay cả với 
những lớp có HS yếu kém.
• Trò chơi
 Các trò chơi đoán thông tin để luyện câu hỏi Yes - No. Đơn giản nhất là trò đoán 
Who am I thinking of ? What’s my profession ? Hoặc Guess what I did ( last night/ during 
the weekend). Đề tiêu đề trò chơi lên bảng, cung cấp một số từ gợi ý, từ vựng, kiến thức 
nền, sau đó làm mẫu rồi mới cho học sinh tự chơi.
• Đặt câu hỏi
 Yêu cầu các nhóm đọc bài khóa sau đó đặt câu hỏi về bài đó. Sau vài phút các nhóm 
gấp sách lại, lần lượt các trưởng nhóm hoặc thư kí đứng lên đặt một vài câu hỏi, các thành 
viên các nhóm khác có nhiệm vụ trả lời. Để học sinh có hứng thú hơn trong hoạt động, nên 
tổ chức nó như một cuộc thi: các câu trả lời được chấm điểm dựa vào độ chính xác về ngôn 
ngữ cũng như thông tin.
• Thực hành có hướng dẫn
 Sau khi dùng bài luyện thay thế để học sinh làm quen với cấu trúc và chức năng của 
nó nên tổ chức thêm bài luyện tập có ý nghĩa giao tiếp hơn bằng các hoạt động theo nhóm 
mang tính chất trò chơi và sáng tạo.
 Ví dụ, sau khi dạy cấu trúc với should/ shouldn’t với nghĩa khuyên bảo:
 You should/ shouldn’t + verb ( You should eat more fruit)
 Giáo viên cho một số từ gợi ý để học sinh làm việc theo nhóm. Một người nêu lên vấn 
đề của mình và những người khác trong nhóm đưa ra lời khuyên. Một vấn đề có thể có 
nhiều lời khuyên khác nhau. Để học sinh tham gia tích cực hơn nên biến hoạt động này 
thành một cuộc thi: xem nhóm nào đưa ra được nhiều lời khuyên nhát và có những lời 
khuyên sáng suốt nhất không thể bắt bẻ được.
 Ví dụ cho các từ gợi ý:
 Wallet/ lost bad marks for science
 12