Sáng kiến kinh nghiệm Ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy vẽ kỹ thuật

 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẬN 2 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
 TRƯỜNG THCS AN PHÚ Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
 ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN
 ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
 TRONG GIẢNG DẠY VẼ KỸ THUẬT
 I ĐẶT VẤN ĐỀ:
 1. Lý do chọn đề tài:
 Thế giới công nghệ 4.0 hiện nay đang chứng kiến những đổi thay có tính chất 
 khuynh đảo trong mọi hoạt động phát triển kinh tế - xã hội nhờ những thành tựu của công 
 nghệ thông tin (CNTT). CNTT đã góp phần quan trọng cho việc tạo ra những nhân tố năng 
 động mới, cho quá trình hình thành nền kinh tế tri thức và xã hội thông tin.
 Xuất phát từ các văn bản chỉ đạo của Đảng và nhà nước nhất là chỉ thị 58-CT/UW 
 của Bộ Chính Trị ngày 07 tháng 10 năm 2000 về việc đẩy mạnh ứng dụng CNTT phục vụ 
 sự nghiệp Công nghiệp hóa và Hiện đại hóa đã chỉ rõ trọng tâm của ngành giáo dục là đào 
 tạo nguồn nhân lực về CNTT và đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong công tác giáo dục và đào 
 tạo, đây là nhiệm vụ mà Thủ tướng Chính phủ đã giao cho ngành giáo dục giai đoạn 2001 – 
 2005 thông qua quyết định số 81/2001/QĐ-TTg.
 Hiện nay các trường phổ thông đều trang bị phòng máy, phòng đa năng, nối mạng 
 Internet và Tin học được giảng dạy chính thức, một số trường còn trang bị thêm Thiết bị ghi 
 âm, chụp hình, quay phim (Sound Recorder, Camera, Camcorder), máy quét hình 
 (Scanner), và một số thiết bị khác, tạo cơ sở hạ tầng CNTT cho giáo viên sử dụng vào quá 
 trình dạy học của mình. 
 Công nghệ thông tin mở ra triển vọng to lớn trong việc đổi mới các phương pháp và 
 hình thức dạy học. Những phương pháp dạy học theo cách tiếp cận kiến tạo, phương pháp 
 dạy học theo dự án, dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề càng có nhiều điều kiện để ứng 
 dụng rộng rãi. Các hình thức dạy học như dạy học đồng loạt, dạy theo nhóm, dạy cá nhân 
 cũng có những đổi mới trong môi trường công nghệ thông tin và truyền thông. Chẳng hạn, 
 cá nhân làm việc tự lực với máy tính, với Internet, dạy học theo hình thức lớp học phân tán 
 qua mang, dạy học qua cầu truyền hình. Nếu trước kia người ta nhấn mạnh tới phương pháp 
 dạy sao cho học sinh nhớ lâu, dễ hiểu, thì nay phải đặt trọng tâm là hình thành và phát triển 
 cho học sinh các phương pháp học chủ động. Nếu trước kia người ta thường quan tâm nhiều 
 đến khả năng ghi nhớ kiến thức và thực hành kỹ năng vận dụng, thì nay chú trọng đặc biệt 
 đến phát triển năng lực sáng tạo của học sinh. Như vậy, việc chuyển từ “lấy giáo viên làm 
 trung tâm” sang “lấy học sinh làm trung tâm” sẽ trở nên dễ dàng hơn.
 Do sự phát triển của công nghệ thông tin và truyền thông mà mọi người đều có trong 
 tay nhiều công cụ hỗ trợ cho quá trình dạy học nói chung và phần mềm dạy học nói riêng. 
 Nhờ có sử dụng các phần mềm dạy học này mà học sinh trung bình, thậm chí học sinh trung 
 bình yếu cũng có thể hoạt động tốt trong môi trường học tập. Phần mềm dạy học được sử 
 dụng ở nhà cũng sẽ nối dài cánh tay của giáo viên tới từng gia đình học sinh thông qua hệ 
 -1- Với mong muốn giúp cho học sinh hiểu bài đồng thời người giáo viên sẽ tiết kiệm được 
nhiều thời gian minh họa giảng bài trên lớp, tạo nên khả năng tư duy trừu tượng cho học 
sinh tôi nhận thấy việc ứng dụng công nghệ thông tin vào quá trình giảng dạy vẽ kỹ thuật sẽ 
mang lại nhiều lợi ích thực tiển: Phát huy được tính tích cực, chủ động sáng tạo của học 
sinh, khai thác nhiều giác quan của người học, giáo viên sẽ chủ động rút ngắn thời gian 
giảng dạy có thời gian cho quá trình dẫn dắt, tạo tình huống có vấn đề để kích thích tư duy 
sáng tạo của học sinh. Nội dung cần truyền đạt đã được thiết kế trên máy tính qua đó học 
sinh sẽ rất tích cực và hứng thú học tập môn học này, đó là yếu tố thành công cho người 
giáo viên.
 2. Nội dung và biện pháp thực hiện:
 2.1. Đối với giáo viên:
 Để thuận lợi trong việc giảng dạy các nội dung này tôi đã thực hiện các công việc sau:
 ❖ Bước 1. Phần chuẩn bị thiết kế bài giảng trên máy vi tính
 1/ Xác định những bài giảng cần sự hổ trợ bằng công nghệ thông tin trong phần 
 vẽ kỹ thuật
 Phân môn vẽ kỹ thuật của chương trình đòi hỏi trí tưởng tượng về không gian, 
 trong khi một số kiến thức hình học không gian mới chỉ bắt đầu ở học kỳ 2 của môn 
 toán điều đó gây khó khăn cho việc lĩnh hội kiến thức của học sinh. Trong quá trình 
 giảng dạy nếu không có sự hổ trợ của phương tiện dạy học học sinh sẽ khó hiểu bài 
 vì những kiến thức trừu tượng khó diễn đạt và khó hiểu.
 Trong phần vẽ kỹ thuật những bài cần thiết có sự hổ trợ của ứng dụng công 
 nghệ thông tin gồm:
 - Bài 2: Hình chiếu
 - Bài 4: Bản vẽ các khối đa diện
 - Bài 6: Bản vẽ các khối tròn xoay
 - Bài 8: Hình cắt
 - Bài 11: Biểu diễn ren
 2/ Soạn giáo án điện tử
 Việc chuẩn bị cho một tiết soạn giảng trình chiếu Power Point đòi hỏi giáo 
 viên phải bỏ nhiều thời gian và công sức.
 - Giáo viên cần nghiên cứu kỹ nội dung bài dạy.
 - Phương pháp giảng dạy bây giờ không còn là chuyện bí mật, giáo viên có thể lên 
 mạng tải về các tư liệu liên quan đến bài giảng quan trọng là chúng ta sử dụng 
 những tài liệu đó như thế nào.
 - Chuẩn bị về nội dung, trang thiết bị dạy học, các tài liệu hình ảnh liên quan đến 
 bài giảng để bài giảng sinh động, thu hút học sinh
 - Những hình ảnh trình chiếu cần phải chú ý đến tính logic của nội dung bài học.
 -3- BÀI 4 : 
 ➢ Trước đây khi chưa thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy bài giảng này 
 giáo viên chỉ sử dụng mô hình các khối đa diện. làm thêm đồ dùng dạy học là các 
 khối đa diện như khối hình hộp chữ nhật, khối hình lăng trụ đều, khối hình chóp đều. 
 Các mẫu vật như hộp thuốc lá, bút chì 6 cạnh mô hình ba mặt phẳng chiếu, tranh 
 vẽ các hình bài 4 trong SGK.
 Hoạt động 1. Tìm hiểu khối đa diện
 - Giáo viên cho học sinh quan sát tranh ảnh, mô hình và đặt câu hỏi: Các khối hình 
 học đó được bao bởi các hình gì? Học sinh trả lời. Giáo viên kết luận bằng hình ảnh 
 khối hình chữ nhật được mở rộng với 6 hình chữ nhật ghép lại.
Hoạt động 2. Tìm hiểu hình hộp chữ nhật
 - Khi giảng hình chiếu của hình hộp chữ nhật, giáo viên đặt mẫu hình hộp chữ nhật 
 trong mô hình ba mặt phẳng chiếu bằng bìa cứng đã chuẩn bị trước, yêu cầu đặt mặt 
 của vật mẫu song song với mặt phẳng chiếu đứng đối diện với người quan sát.
 -5- - Giáo viên tiếp tục thực hiện hoạt động 3 và 4 ( hình lăng trụ đều và hình chóp đều) 
 như hình chữ nhật nêu trên.
 -7- ➢ Khi giáo viên ứng dụng công nghệ thông tin vào bài học này thì giáo viên chỉ bỏ thời 
 gian đầu tư vào khâu soạn giảng các hình khối đa diện(khối hình hộp chự nhật , hình 
 lăng trụ đều, hình chop đều) tranh vẽ các hình bài 4 SGK, bảng 4.1, bảng 4.2, bảng 
 4.3 đều được thể hiện trên máy giáo viên không phải mang vác lỉnh kỉnh các đồ dùng 
 dạy học từ lớp này qua lớp khác một cách khó nhọc.
 - Giáo viên chỉ sử dụng mô hình vật thật các khối đa diện để các em nhận dạng thực 
 tế.
 - Các slide trình chiếu sẽ thể hiện đầy đủ các hình dạng của các khối đa diện thường 
 gặp. Hình chiếu của khối hình hộp chữ nhật, hình lăng trụ đều, hình chóp đều được 
 thể hiện trên ba mặt phẳng chiếu rõ ràng chính xác, dễ nhìn thấy, dễ hiểu giúp học 
 sinh đọc được bản vẽ vật thể một cách dễ dàng.
 - Việc thực hiện điền vào bảng 4.1, 4.2, 4.3 cũng được thực hiện bằng máy tính nhanh 
 chóng.
 - Tương tự đối với hình lăng trụ đều, khái niệm về hình lăng trụ đều được máy tính 
 trình chiếu sinh động giúp các em học sinh có khái niệm nhận dạng và hiểu rõ đặc 
 điểm hình chiếu.
 Kết thúc bài học học sinh biết được các khối đa diện, hiểu rõ sự tương quan giữa các hình 
chiếu trên bản vẽ và vật thể.
 3. Hiệu quả:
 Qua quá trình vận dụng ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy môn vẽ kỹ thuật 
 tôi nhận thấy :
 - Tiết học gây nhiều hứng thú cho học sinh lẫn giáo viên.
 - Học sinh nắm vững nội dung bài học, hình thức bài học thu hút mọi đối tượng 
 học sinh của lớp.
 - Học sinh làm việc tích cực, rèn luyện được kĩ năng thực hành.
 Sau những tiết lên lớp thành công, đạt hiệu quả, theo tôi việc áp dụng công nghệ thông 
tin vào giảng dạy vẽ kỹ thuật đã phát huy được năng lực và nhận thức của học sinh, qua 
thực tế kinh nghiệm giảng dạy tôi nhận thấy kết quả học tập của học sinh đã chuyển biến rõ 
rệt về số lượng học sinh khá giỏi ngày càng được nâng cao.
 4. Khả năng ứng dụng:
 Được ứng dụng giảng dạy ở trường THCS An Phú nói riêng và các trường THCS trong 
 quận 2 nói chung.
III. KẾT LUẬN
 1. Đánh giá chung:
 Qua quá trình vân dụng ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy vẽ kỹ thuật bản 
thân tôi đã gặp những thuận lợi và khó khăn sau:
 Thuận lợi:
 -9- Nguyễn Trọng Nghĩa
-11-