SKKN Ứng dụng kĩ thuật dạy học khăn phủ bàn để nâng cao chất lượng học tập của học sinh trong môn Công nghệ 6

 SK: ỨNG DỤNG KĨ THUẬT DẠY HỌC KHĂN PHỦ BÀN ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG 
 HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRONG MƠN CƠNG NGHỆ 6
 PHỊNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẬN 2
 TRƯỜNG THCS NGUYỄN THỊ ĐỊNH
 TỔ SINH – ĐỊA – CƠNG NGHỆ
 .......
 SÁNG KIẾN 
ỨNG DỤNG KĨ THUẬT DẠY HỌC KHĂN PHỦ BÀN
 ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HỌC TẬP
 CỦA HỌC SINH TRONG MƠN CƠNG NGHỆ 6
 Người thực hiện: Trần Thị Huyền
 Năm học: 2018- 2019
Trường THCS Nguyễn Thị Định 1 GV: Trần Thị Huyền
 Năm học: 2010 - 2011 SK: ỨNG DỤNG KĨ THUẬT DẠY HỌC KHĂN PHỦ BÀN ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG 
 HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRONG MƠN CƠNG NGHỆ 6
I.Đặt vấn đề
 Do quan niệm mơn cơng nghệ là mơn học phụ nên đa số học sinh 
khơng quân tâm học tập. Mà với cách học mang tính chất đối phĩ như 
vậy nên hiệu quả học tập khơng cao. Ngồi ra, do phương pháp giảng dạy 
của giáo viên chưa phù hợp, chưa linh hoạt, ít đầu tư siêu tầm và sử dụng 
tư liệu.
 Qua việc thăm lớp dự giờ khảo sát trước tác động khi giảng dạy giáo 
viên đã cĩ gắng đưa ra câu hỏi gợi mở, dẫn dắt học sinh tìm hiểu vấn đề. 
Học sinh tích cực suy nghĩ, trả lời câu hỏi của giáo viên, phát hiện và 
giải quyết vấn đề. Kết quả học sinh hiểu bài nhưng khơng hiểu hết nội 
dung bài học, kĩ năng vận dụng thực tế chưa cao.
 Trong chương trình cơng nghệ 6 đa số các bài đều gắn liền với thực 
tế tại gia đình mình, nhưng học sinh lại tiếp thu một cách rất thụ động, 
ghi nhớ máy mĩc, bên cạnh đĩ giáo viên khơng đủ thời gian để truyền đạt 
hết kiến thức. Khi giảng dạy địi hỏi giáo viên phải vận dụng nhiều 
phương pháp, hình thức dạy học khác nhau. Nhằm phát huy tính tích cực 
chủ động, sáng tạo của học sinh, thảo luận nhĩm được nhiều giáo viên 
lựa chọn.
 Thảo luận nhĩm là một trong những phương pháp dạy học tích cực 
 được sử dụng thường xuyên trong quá trình đổi mới phương pháp dạy học 
 hiện nay. Tổ chức tốt dạy học theo nhĩm sẽ thực hiện được những chức 
 năng và cơng dụng khác với dạy học tồn lớp: phát huy tính tích cực, tự 
 lực và tính trách nhiệm của học sinh, phát triển được năng lực cộng tác 
 làm việc, năng lực giao tiếp;... Tuy nhiên, phương pháp này địi hỏi nhiều 
 thời gian, trong khi một tiết học chỉ cĩ 45 phút. Ngồi ra trong quá trình 
 thảo luận nhĩm cĩ thể cĩ một vài học sinh trong nhĩm nổi trội tham gia 
Trường THCS Nguyễn Thị Định 3 GV: Trần Thị Huyền SK: ỨNG DỤNG KĨ THUẬT DẠY HỌC KHĂN PHỦ BÀN ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG 
 HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRONG MƠN CƠNG NGHỆ 6
 - Thu chi trong gia đình
 Mục đích của mơn học là gĩp phần hình thành cho học sinh tác 
phong cơng nghiệp, thĩi quen sống và lao động phù hợp với một xã hội 
văn minh hiện đại, một xã hội mà mọi việc từ nhỏ đến lớn như nấu một 
mĩn ăn hàng ngày đến sửa chữa một thiết bị... đều phải được tiến hành 
theo một quy trình hợp lí để đạt được năng suất lao động cao, chất lượng 
sản phẩm tốt.
 Chương trình phân mơn kinh tế gia đình cĩ mục tiêu hình thành và 
phát triển ở học sinh những kiến thức và kĩ năng cơ bản trong cuộc sống 
và trong lao động hàng ngày.
 Gia đình là nền tảng của xã hội, ở đĩ mỗi người được sinh ra và lớn 
lên, được nuơi dưỡng, giáo dục và chuẩn bị nhiều mặt cho cuộc sống 
tương lai. Trong gia đình, mọi nhu cầu thiết yếu của con người về vật 
chất và tinh thần đều được đáp ứng và khơng ngừng cải thiện. Mơn kinh 
tế gia đình cĩ mục đích làm cho mỗi học sinh nhận thức được điều này để 
tích cực tham gia vào các cơng việc của gia đình, cũng như chuẩn bị cho 
mình trở thành những người chủ gia đình trong tương lai.
 Do cĩ liên quan trực tiếp đến cuộc sống nên các lĩnh vực này rất gần 
gũi với con người, phục vụ nhu cầu cơ bản hàng ngày cho con người 
khơng như các bộ mơn khác, tài liệu tham khảo của bộ mơn cơng nghệ 
phải nĩi rất phong phú và đa dạng. Ngồi sách báo, internet,  học sinh 
cĩ thể học hỏi trực tiếp từ ơng bà, bố mẹ, anh chị trong gia đình thơng 
qua các cơng việc hàng ngày như chuẩn bị bữa ăn, chăm sĩc cây trồng... 
Tuy nhiên, do độ tuổi học sinh THCS chưa chọn được hệ thống thơng tin 
hồn chỉnh nên vai trị hướng dẫn của GV rất cần thiết để giúp các em cĩ 
định hướng đúng đắn khi chọn lựa thơng tin. Từ đĩ các em chủ động tích 
Trường THCS Nguyễn Thị Định 5 GV: Trần Thị Huyền SK: ỨNG DỤNG KĨ THUẬT DẠY HỌC KHĂN PHỦ BÀN ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG 
 HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRONG MƠN CƠNG NGHỆ 6
chưa được đáp ứng đầy đủ những nhu cầu của cuộc sống.
 Vậy nên khi trực tiếp giảng dạy học sinh khối lớp 6, tơi đã hướng 
 dẫn học sinh bằng kĩ thuật dạy học “ khăn phủ bàn” . Và đã cĩ được các 
 tiết dạy rất thành cơng, học sinh tích cực tham gia các hoạt động với 
 nhiều kiến thức thực tế và nhiều hình ảnh sinh động. Nhưng ngược lại cĩ 
 các tiết học chưa thành cơng một phần do học sinh chưa chuẩn bị trước 
 được phiếu học tập mà giáo viên đã giao trước, một phần do học sinh 
 chưa bám sát thực tế mà vẫn dựa nhiều vào sách giáo khoa
 Để khắc phục những hạn chế trên trong quá trình dạy học, cần phải 
 đổi mới phương pháp dạy học giúp các em chủ động tìm tịi phát hiện 
 kiến thức thơng qua hoạt động của giáo viên tổ chức và kết hợp với việc 
 sử dụng linh hoạt các kĩ thuật dạy học. Nên tơi chọn sáng kiến“ Ứng 
 dụng kĩ thuật dạy học khăn phủ bàn để nâng cao chất lượng học tập của 
 học sinh trong mơn Cơng nghệ 6”. Với kĩ thuật dạy học này người học 
 hứng thú tham gia vào các hoạt động học tập do giáo viên tổ chức và 
 hướng dẫn, thơng qua đĩ học sinh tự khám phá, tự lĩnh hội kiến thức.
 3. Thực trạng việc ứng dụng kĩ thuật dạy học “ khăn phủ bàn “ 
để nâng cao chất lượng học tập của học sinh ở mơn cơng nghệ 6 
trong trường THCS:
 3.1 Về phía Giáo Viên.
 Khi vận dụng kĩ thuật dạy học này giáo viên cịn lung túng một số 
thao tác:
 Thứ nhất, thao tác lựa chọn vấn đề thảo luận: Việc lựa chọn vấn đề 
thảo luận chưa hấp dẫn, chưa khởi dậy tính tích cực của học sinh. Cĩ 
những vấn đề thảo luận quá khĩ hoặc quá dễ so với trình độ của học sinh.
 Việc lựa chọn vấn đề thảo luận là khâu then chốt quyết định sự thành 
Trường THCS Nguyễn Thị Định 7 GV: Trần Thị Huyền SK: ỨNG DỤNG KĨ THUẬT DẠY HỌC KHĂN PHỦ BÀN ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG 
 HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRONG MƠN CƠNG NGHỆ 6
phần câu hỏi cá nhân của mình hoặc chép phần trả lời của bạn bên cạnh 
nên phản tác dụng của kĩ thuật dạy học này.
 Câu trả lời của học sinh thường lặp lại những vấn đề trong sách giáo 
khoa, thiếu tính thực tế.
 Trình độ và khả năng tiếp thu kiến thức của các học sinh, các lớp 
khơng đều nhau, nên khi giáo viên hướng dẫn học sinh các lớp sử dụng kĩ 
thuật dạy học “ khăn phủ bàn” thì cĩ những lớp thực hiện tốt, cịn cĩ 
những lớp thực hiện chưa tốt.
 Với thực trạng nêu trên cho thấy kĩ thuật dạy học “ khăn phủ bàn “ 
thường được vận dụng mang tính hình thức, đối phĩ, chủ yếu trong các 
giờ hội giảng, thao giảng cấp quận, thực tập sư phạm ở trường, những 
tiết giáo viên được thanh tra kiểm tra. Thực tế trong các giờ dạy cịn lại 
thì ít sử dụng kĩ thuật dạy học “ khăn phủ bàn”.
 3.3 Các giải pháp
 Qua phân tích thực trạng trên, chúng tơi cho thấy việc ứng dụng kĩ 
thuật dạy học “ khăn phủ bàn” để nâng cao chất lượng học tập của học 
sinh trong mơn cơng nghệ 6 địi hỏi giáo viên phải sử dụng kĩ thuật dạy 
học linh hoạt sao cho học sinh cĩ thể phát huy hết những ưu điểm của 
mình và khắc phục những nhược điểm. Bằng kinh nghiệm cá nhân tơi đưa 
ra các giải pháp sau:
 Lựa chọn chủ đề thảo luận: Chủ đề thảo luận phải là những nội dung 
cơ bản, trọng tâm, đồng thời là những tình huống cĩ vấn đề, hấp dẫn, bắt 
buộc học sinh phải động não. Chủ yếu là câu hỏi mở.
 Các câu hỏi thảo luận đa số là câu hỏi mở nên cĩ thể cho học sinh 
chuẩn bị sẵn phiếu học tập ở nhà trước.
 Phiếu học tập được giáo viên thiết kế với nhiều hình thức phù hợp
Trường THCS Nguyễn Thị Định 9 GV: Trần Thị Huyền SK: ỨNG DỤNG KĨ THUẬT DẠY HỌC KHĂN PHỦ BÀN ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG 
 HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRONG MƠN CƠNG NGHỆ 6
hứng thú cho học sinh.
4. Các bước thực hiện kĩ thuật dạy học khăn phủ bàn trong một bài 
dạy của mơn cơng nghệ 6.
Bước 1: Giao nhiệm vụ cho học sinh chuẩn bị trước các hình ảnh về khu 
vực sinh hoạt trong nơi ở của gia đình.
Bước 2: Chia nhĩm: Bốc thăm để chọn nhĩm trưởng, thư kí hay tự bầu 
nhĩm trưởng. Giáo viên cĩ thể chỉ định nhĩm trưởng, thư kí luân phiên. 
Bước 3: Giao nhiệm vụ, xác nhận thời gian, hướng dẫn cách thức thảo 
luận.
Giáo viên hướng dẫn trình tự các bước tiến hành trước khi học sinh thảo 
luận.
+ Đầu tiên giáo viên phát cho mỗi nhĩm 1 tờ giấy A0 và đưa ra mơ hình 
chung của từng nhĩm sẽ trình bày.
 Ý kiến chung cả nhĩm
 - Trên giấy A0 chia thành các phần: Gồm phần chính giữa và các 
 phần xung quanh, phần xung quanh được chia theo số thành viên trong 
 nhĩm.
 ( VD: nhĩm 4 người). Mỗi người ngồi vào vị trí tương ứng với từng 
Trường THCS Nguyễn Thị Định 11 GV: Trần Thị Huyền SK: ỨNG DỤNG KĨ THUẬT DẠY HỌC KHĂN PHỦ BÀN ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG 
 HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRONG MƠN CƠNG NGHỆ 6
 - Học sinh sẽ ghi vào từng ơ trên giấy theo suy nghĩ của các em. Nhĩm 
 trưởng đọc và cả nhĩm thống nhất chọn màu, nhĩm trưởng ghi vào phần 
 giữa của giấy. Sau đĩ giáo viên gọi đại diện các nhĩm trình bày. Giáo 
 viên phân tích và kết luận.
 Ví dụ 2: Chương II: TRANG TRÍ NHÀ Ở
 Bài 11 – Trang trí nhà ở bằng một số đồ vật
 Giáo viên cĩ thể đưa ra câu hỏi thảo luận sau: Em nhớ lại ngơi nhà 
 em đang ở, cho cơ biết tên một số đồ vật mà em dùng để trang trí nhà ở? 
 Từ gợi ý của giáo viên, học sinh cĩ thể hoạt động độc lập và nêu 
 được ý kiến cá nhân
 Gương, ảnh diễn viên, ảnh gia 
 giđình đình Cĩ thể 
 Trang trí dùng 
 bằng rèm 
 Tranh ảnh, mành 
 cửa, để 
 gương gương, rèm cửa, 
 mành trang 
 trí
 -Trang trí bằng tranh , cái mành
Ví dụ 3: Chương III: NẤU ĂN TRONG GIA ĐÌNH
 BÀI 18: Các phương pháp chế biến thực phẩm
 Giáo viên cĩ thể đưa ra câu hỏi thảo luận sau: Em hãy kể tên các 
 mĩn ăn được chế biến bằng phương pháp khơng sử dụng nhiệt?
Trường THCS Nguyễn Thị Định 13 GV: Trần Thị Huyền SK: ỨNG DỤNG KĨ THUẬT DẠY HỌC KHĂN PHỦ BÀN ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG 
 HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRONG MƠN CƠNG NGHỆ 6
cần cho câu hỏi trước để học sinh chuẩn bị hình ảnh thay cho chữ viết, 
khi thảo luận học sinh chỉ việc dán hình ảnh mà mình đã chọn vào từng ơ 
cá nhân, nhĩm trưởng hoặc thư ký ghi ý kiến thống nhất của cả nhĩm vào 
giữa. Ngồi ra, giáo viên cũng cĩ thể cho mỗi nhĩm thảo luận ở nhà. 
Giáo viên cần lưu ý khơng phải bài nào hay câu hỏi nào cũng cĩ thể sử 
dụng hình ảnh để trả lời.
Bài 18: Các phương pháp chế biến mĩn ăn.
Giáo viên cho học sinh về nhà sưu tầm hình ảnh các mĩn nấu mà em biết.
Giáo viên đưa ra câu hỏi thảo luận sau: Em hãy kể tên (bằng cách dán 
hình ảnh) các mĩn ăn được chế biến bằng phương pháp nấu?
 Cháo, sườn nấu bắp, 
 gà nấu nấm, bị kho
Trường THCS Nguyễn Thị Định 15 GV: Trần Thị Huyền